بررسی تمثیل «خامة الزرع» در روایات شیعی و مفاد آن / عباس پسندیده

تأملی در روایات نکوهش عبدالله بن عباس در برخی منابع متقدم شیعی

ابن عباس از مشاهیر صحابه در تفسیر و روایت است که با القاب و عناوین برجسته‌ای از او یاد شده است. علی‌رغم نقل اخبار فراوان از او در منابع شیعی و همسویی بخشی از این روایات با عقاید شیعه، در برخی منابع متقدم امامیه روایات قدح‌آمیزی در مذمت او وجود دارد که خیانت به امام علی و لعن از سوی ایشان و مذمت از سوی برخی امامان و بزرگان شیعه از جمله آن‌هاست. اما تحلیل این روایات و تطبیق آن‌ها با سایر اخبار م...

گونه شناسی و تحلیل مفاد روایات شیعی باب التسلیم، با رویکرد تسلیم در برابر اهل بیت(علیهم‌السلام)

تسلیم در برابر معارف بیان­شده توسط پیشوایان دینی، موضوعی است که بسیاری از روایات شیعی بر آن تأکید کرده­اند. این روایات، بر تسلیم محض و فرمان­برداری کامل در برابر اوامر و نواهی معصومان(ع) دلالت دارند. نظر به محوریت عقل در تفکر شیعی برای سنجش و پذیرش موضوعات دینی، فقدان تبیین درست از روایات پیش­گفته، تقویت انگارۀ­ تعارض تسلیم­پذیری و عقل­گرایی و تضعیف منزلت عقل را موجب می‌شود. بنابراین کشف معنای ...

درون‌مایۀ انجیل در روایات شیعی

انعطاف‏پذیری مؤمنانه در مواجهه با ابتلائات (تحلیل فقه الحدیثی روایت «خامة الزرع») / کوثر حلال خور، داود صائمی و داود معماری

بر اساس آموزه‏های قرآنی و روایی، از جمله مسائلی که همواره بشر را با چالش روبه‏رو می‏کند، تنوع ابتلائات و شیوه رویارویی با این سنت الهی است. در منابع روایی شیعی و سنی، در تشبیهی زیبا، «خامة الزرع» بودن مؤمن و یا به عبارتی، انعطاف مؤمنانه به عنوان راهکار رویارویی پیروزمندانه در برابر حوادث خطیر و امتحانات الهی ارائه شده است. این مقاله، با شیوه توصیفی - تحلیلی، با تأکید بر روایت خامة الزرع، انعطاف...

تمثیل و کارکرد آن در شعر درمانی

در هنر درمانی، کلامی­ساختنِ هر چیزِ غیرِ کلامی یا هوشیارسازی آن­چه ناهوشیار است یکی از جالب­ترین و بدیع­ترین فعالیت­های هنر درمان­گر محسوب می­شود. شعر درمانی، یکی از جنبه­های هنر درمانی است. هر گاه کاربرد توصیفی و قاعده­مندی علمی پدیده­ها مدِّ نظر باشد از زبان توصیفی، و زمانی که نگرش نمادین پدیده­ها مورد نظر قرار می­گیرد، از زبان تمثیلی استفاده می­شود. بهترین زبانی که می­تواند معارف عقلی و مفاهیم مع...

مفاد اعداد و خصال در روایات اخلاقی / محمد عالم زادۀ نوری

گاهی در آیات و روایات برای بیان موضوعی اخلاقی، به موارد آن با ذکر عدد اشاره شده است. مواردی وجود دارد که عدد، گویای همة اطراف موضوع نیست. در اینجا نوعی تعارض بدوی هست؛ زیرا از یک سو ظاهرِ عدد بر حصر دلالت دارد و از سوی دیگر، با توجه به قراین‏، یقین داریم آن موضوع به این موارد منحصر نمی‌شود. اصولیان در مباحث الفاظ، دلالت عدد بر مفهوم را بررسیده و نوعاً آن را، جز در مقام تحدید، نپذیرفته‌اند. مشابه...